Kluczewsko na niemieckich mapach z okresu I Wojny Światowej
Kluczewsko na niemieckich mapach ukazane jest dość dokładnie, ponieważ skala map to 1:25000. Oznacza to, że 1mm na mapie, to 25m odległości rzeczywistej w terenie. Jest to oczywiście niewystarczająca skala, by ukazać realne i dokładne położenie budynków, jak to ma na przykład miejsce w planach miast. Tam, szczególnie w przypadku historycznych obszarów centralnych, kartografowie używają skali od 1:10000, aż do 1:5000.
Jednak dla obszarów słabo zaludnionych, obszarów wiejskich dokładność tych map dają dostateczny pogląd na wygląd, rozległość i położenie wiosek.
Oczywiście mówiąc o Kluczewsku, mam na myśli obszar całej obecnej gminy.
Kiedy powstały omawiane mapy?
Pierwsza Wojna Światowa wydaje się dziś być czymś odległym i niemal abstrakcyjnym. Minęło już przecież ponad 100 lat od jej zakończenia, czyli mniej więcej 4 pokolenia. Pamięć o tamtych czasach bardzo mocno została zatarta przez upływający czas oraz ogrom informacji obecnych czasów.
Z tego powodu niemieckie mapy z okresu I Wojny Światowej są doskonałym świadectwem tamtych czasów. Opracowanie map można ulokować w roku 1915, czyli na początku Wielkiej Wojny. Oczywistym jest fakt, że nie powstały one od zera, a czerpały z prac poprzednich kartografów.
Poprzednio prezentowane mapy austriackie opracowano w latach 1801-1804, więc dzieli je ponad 100 lat.
Niemieckie czy rosyjskie?
No właśnie? Kto przygotował te mapy? Na pierwszy rzut oka, uwagę zwraca fakt użycia cyrylicy, co jasno sugeruje rosyjskie pochodzenie map. Jednak legenda i inne objaśnienia są w języku niemiecki. Odpowiedź znajduje się na dole każdego z arkusza map:
Bearbeitet i. d. Kartogr. Abt. d. Stellv. Generalstabes d. Armee 1915. Rozwinięcie skrótów: Kartographische Abteilung des Stellvertretenden Generalstabes der Armee 1915. Zapis ten oznacza (mniej więcej): Opracowano w Zakładzie Kartograficznym Zastępcy Sztabu Generalnego Armii w 1915 roku.
Widzimy zatem, że opracowania map podjęli się żołnierze niemieccy, bez wątpienia na podstawie wcześniejszych map rosyjskich.
Kluczewsko na niemieckich mapach vs mapy austriackie
Tak wyglądało Kluczewsko na mapie austriackiej z 1804 roku:
Mniej więcej sto lat później, na mapie niemieckiej Kluczewsko prezentowało się jak poniżej:
Na mapach z 1915 widzimy większą szczegółowość w porównaniu do map z początku wieku XIX. Jednak należy przyznać, że kartografowie w 1804 roku, również zrobili świetną robotę.
Oznaczenia ułatwiające czytanie map- Kluczewsko na niemieckich mapach
Miejscowości:
- Ключевско- Kluczewsko;
- Компаржевъ- Komparzów;
- Бржесце- Brzeście;
- Пильчица- Pilczyca;
- Зльяшувка- Eliaszówka;
- Сятки- Siatki;
- Ржевушице- Rzewuszyce;
- Цементники- Ciemiętniki;
- Домброва- Dąbrowa;
- Дембникъ- Dębnik;
- Бобровска Воля- Bobrowska Wola;
- Бобровники- Bobrowniki;
- Лапчина Воля- Łapczyna Wola;
- Становиско- Stanowiska;
- Рончки- Rączki;
- Новины- Nowiny;
- Добромържъ- Dobromierz;
- Поремба- Poręba;
- Любишъ- Lunicz;
- Залъсе- Zalesie;
- Янушевице- Januszewice;
- Коморники- Komorniki;
- Крогулесъ- Krogulec;
- Домбровы- Dąbrowy;
- Копруса- Koprusza;
- Пяски- Piaski;
- Прачка- Praczka;
- Рудка- Rudka;
- Божа Воля- Boża Wola;
- Забродзе- Zabrodzie.
Inne oznaczenia:
- Г. дв. ( czyt. G. dw. )- господский двор -> Dwór;
- Гм. Уир. -> Urząd Gminy;
- Кам. (czyt. kat.)-> Katolicki cmentarz;
- Ф. – Folwark;
- Вин. -винокуренный завод, czyli gorzelnia;
- р. Чарна- rzeka Czarna;
- Дв., Двор- Zagroda;
- Бр. к., брод конный- bród dla jezdnych;
- Caр. (caрай)- szopa;
Jeśli lubisz to, co robię, postaw mi kawę:
