Tereny Polski trzykrotnie zaatakowały oddziały azjatyckie, dzięki czemu zyskały nazwę najazdy mongolskie. Wyróżniamy zatem:

• I najazd mongolski w 1241 roku;
• II najazd mongolski, który rozpoczął się 1259 roku i skończył 1260 roku;
• III najazd mongolski, miał miejsce na przełomie 1287 i 1288 roku;

Najazdy mongolskie, czyli tatarskie

Najazdy mongolskie, często nazywane są tatarskimi. Mongołowie to azjatycki lud. Od jednego z plemion w Europie nazywany jest również Tatarami.

Jak widać najazdy te występowały około połowy XIII wieku. Co się działo na terenach Kluczewska w tym okresie, do końca nie wiemy. Wiemy za to na przykład, że w tamtym czasie, a dokładniej w 1285 roku pobliski Kurzelów uzyskał prawa miejsce. Dla porównania Kraków uzyskał je w 1257 roku, czyli tylko 28 lat wcześniej.

Dla pełnego obrazu spójrzmy na listę najstarszych miast w Polsce wraz z rokiem uzyskania praw miejskich:

• Złotoryja – przed 1211 r.
• Lwówek – przed 1217r.
• Opole – przed 1217 r.
• Racibórz – ok. 1217 r.
• Leśnica – 1217 r.
• Sobótka – 1221 r.
• Cieszyn – przed 1223 r.
• Środa Śląska – przed 1223 r.
• Nysa – 1223 r.
• Ujazd – 1223 r.

Początki państwowości

Do roku 1241 prawa miejskie uzyskały również:

Biała, Krosno Odrzańskie, Świebodzice, Śródka, Strzelno, Głuchołazy, Nowogrodziec, Oława, Toszek, Płock, Inowrocław, Dobrzyń nad Wisłą, Koziniec.

Warto dodać, że pomiędzy 1241 a 1288 rokiem prawa miejskie uzyskały:

Strzegom, Sandomierz, Gniezno, Sulęcin, Kłobuck, Milicz, Człopa, Międzyrzecz, Lubiąż, Namysłów, Brzeg, Brześć Kujawski, Grodków, Lewin Brzeski, Trzebnica, Bolesławiec, Chełmża, Kostrzyn, Bolesławiec, Chełmża, Kostrzyn, Cerekwica, Radziejów, Wiązów, Zawonia, Bochnia, Głogów, Kluczbork, Oleśnica, Poznań, Śrem, Przyłęk, Ziębice, Żmigród, Bytom, Paczków, Legnica, Kłecko, Sieradz, Warta, Włocławek, Biecz, Kraków, Pobiedziska, Pyzdry, Wodzisław Śląski, Ścinawa, Mysłowice, Pyskowice, Szprotawa, Tczew, Żagań, Wleń, Wołczyn, Czeladź, Kcynia, Wrocław-Nowe Miasto, Połaniec, Skaryszew, Krzanowice, Bierutów, Dzierżoniów, Radomsko, Łęczyca, Skała, Świdnica, Kalisz, Byczyna, Gniewkowo, Grodków, Koprzywnica, Woźniki, Jędrzejów, Skorogoszcz, Rozprza, Oświęcim, Żory, Wolbórz, Wschowa, Stary Sącz, Głubczyce, Jawor, Krapkowice, Olesno, Bolków, Gliwice, Pajęczno, Mikołów, Siewierz, Kęty, Gostyń, Wojnicz, Nowe Brzesko, Prudnik, Świebodzice, Przemków, Rogoźno, Niemcza, Opatów, Wieluń, Koźmin Wielkopolski, Jarocin, Kępno, Niemodlin, Ostrzeszów, Pleszew, Żerków, Żnin, Głogówek, Wołów, Strzelce Krajeńskie, Sławków, Busko-Zdrój, Prusice, Ząbkowice Śląskie, Zgierz, Chojnów, Jelenia Góra.

Niedaleki Przedbórz prawa miejskie uzyskał w 1370 roku, zaś pobliska Włoszczowa prawa miejskie z rąk króla Zygmunta Starego uzyskała w 1539 roku. Końskie dla przykładu to już rok 1729.

Gdy do tego obrazu dołożymy fakt, że Chrzest Polski, który uznawany jest za początki polskiej państwowości odbył się w 966 roku, czyli około 200 lat wcześniej, nie trudno sobie wyobrazić, że te tereny nie były jeszcze wysoko rozwinięte. Oczywiście musiało istnieć tu osadnictwo, ale nie jestem przekonany, że był to główny cel ataków mongolskich.

Jednak ślady tych najazdów są prawdopodobnie widoczne nazewnictwie potraw, miejsc czy nazwisk.

Tatarczuch

Mongołowie, czyli odległy lud azjatycki, w Europie nazywani byli również Tatarami. A ślady tej nazwy już w naszym terenie występują. Wystarczy znaleźć informacje o tradycyjnym wypieku spod Radomska, który nazywa się Tatarczuch. Wpisano go na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Swoją nazwę wziął od typu mąki, z której jest wypiekany- mąki gryczanej. Nazywano ją tutaj mąką tatarczaną. Jak głosi legenda, uprawę gryki zapoczątkowali tutaj jeńcy tatarscy.

Sto biesów

W nieodległym Radomsku, również istnieje legenda o osiedleniu 100 Tatarów, setką biesów przez pewnego rycerza nazwanych. Miejscowość ta najpierw nazywała się „wsią Stubiesów”. Następnie nazwa przekształciła się na Stubiesko. Dziś miejscowość nazywa się Stobiecko.

Sulik-chan tatarski jeniec

W rodzinie Jana Witolda Suligi, etnografa i antropologa kultury, istnieje ustny przekaz w formie legendy, wyjaśniającej etymologię nazwiska Suliga. Według tych podań nazwisko Suliga pochodzi od nazwiska tatarskiego jeńca Sulik-chana.

Nazwisko Tatar

W okolicach Włoszczowy występuje również nazwisko Tatar. Choć jest to nazwisko dość popularne i znajdziemy je w całym województwie. W samej tylko parafii Włoszczowa w latach 1810-1917 w księdze chrztów widnieją 63 pozycje.