Przeglądając stare mapy, można natknąć się na wiele ciekawostek. Właśnie podczas takiej aktywności, natrafiłem na fragment, który każe zadać pytanie: Czy kiedykolwiek istniał cmentarz w Ciemiętnikach?.
Przed epoką napoleońską pochówku dokonywano w obejściu kościoła lub w jego podziemiach. Nowe przepisy, które pojawiły się w XIX wieku, nakazały wyniesienie pochówku poza obrys wsi i miast, co zakończyło zwyczaj grzebania zmarłych przy kościele, a rozpoczęło proces powstawania odrębnych cmentarzy.
Ciemiętniki nie miały nigdy swojego kościoła i przynależały do parafii Kurzelów. Obecnie w we wsi znajduje się kaplica kościelna (KGK077), w której msze odprawia ksiądz z Kluczewska. Jednak nigdy nie chowano tu zmarłych…
Przeglądając stare mapy, można zauważyć jednak pewną rzecz. Na austrackiej mapie z 1915 roku Gruppe Warschau widzimy wieś Ciemiętniki (Цементники) liczącą 34 domostwa oraz folwark (Фл.) znajdujący się na zachodnim krańcu wsi. Z łatwością możemy zauważyć też przebiegającą na południe od wsi rzekę i most. Na przeciwko mostu odnajdziemy symbol krzyża, gdzie w obecnych czasach znajduje się krzyż i kapliczka (KGK039, KGK081).
Sytuacja zmienia się, gdy spojrzymy na mapę wydaną przez Wojskowy Instytut Geograficzny w Warszawie w 1936 roku.
Widzimy, że w przeciągu 21 lat wieś z 34 domostw urosła aż do 59, co oznacza prawie dwukrotny wzrost. Pewne rzeczy jednak nie uległy zmianie. Widzimy poprzednio wskazany folwark (Fw.), widzimy most a na przeciw krzyż. Wyraźnie widać również młyn i bród (B.). Gdy przyjrzymy się dokładnie, zauważymy, że pomiędzy folwarkiem a krzyżem pojawił się… cmentarz. Czy istniał on naprawdę, czy jest to błąd kartograficzny? Porównajmy widoczne oznaczenia z oznaczeniem cmentarza w Kluczewsku na tej samej mapie.
Wyraźnie widać, że są to te same oznaczenia. Nie może być tu mowy o błędnej interpretacji oznaczeń. Jednak to co dziwi, to że niemiecka mapa z 1944 roku nie wskazuje na obecność cmentarza w Ciemiętnikach, jednocześnie skrupulatnie pokazuje 3 cmentarze w Stanowiskach, jeden w Kluczewsku itd.
Niezmiennie na mapie z 1944 roku widzimy most, młyn, folwark (Vw.). Nie ma krzyża, co można tłumaczyć inną skalą mapy- mniejszą detalowością. Jednak trudno podciągnąć pod to wytłumaczenie brak cmentarza…
Zatem zostajemy z pytaniem bez odpowiedzi….
Czy kiedykolwiek w Ciemiętnikach istniał cmentarz?
