KGK006 Krzyż na Osiedlu Łokietka

Krzyż na Osiedlu Łokietka

Krzyż na Osiedlu Łokietka to według podań ustnych miejsce prawdopodobnie związane z Powstaniem Styczniowym. Krucyfiks został staraniem H. Suligi przeniesiony z przydrożnego drzewa na konstrukcję stalową i otoczony ogrodzeniem.

Krzyż na Osiedlu Łokietka to według podań ustnych miejsce,  prawdopodobnej potyczki podczas Powstania Styczniowego.
Kluczewsko w 1936 roku.

Warto zauważyć, że na tym obszarze w 1936 roku, na mapach zaznaczone są dwa obiekty typu kapliczka czy krzyż. Jeden z nich, usadowiony bardziej na zachód, znajdował się w przybliżeniu w miejscu obecnego krzyża. Drugi znajdował się nieco na wschód, w miejscu gdzie obecnie znajdują się zabudowania.

Krzyż na Osiedlu Łokietka to według podań ustnych miejsce,  prawdopodobnej potyczki podczas Powstania Styczniowego.

Według relacji ustnych, ten drugi obiekt był niegdyś kapliczką zniszczoną prawdopodobnie podczas prac polowych.

Krzyż na Osiedlu Łokietka to według podań ustnych miejsce,  prawdopodobnej potyczki podczas Powstania Styczniowego.
Krzyż na przydrożnym drzewie. Fot. M. Suliga, 2008

Tajny znak powstańców

Niezmiernie ciekawym jest fakt, że Jezus ma tutaj głowę zwróconą na lewą stronę, co jest niezgodne z tradycją. Zdaniem Jerzego Fijałkowskiego, znanego kieleckiego geologa, kolekcjonera i regionalisty, szczegół ten wskazuje miejsca, w których bywali i walczyli powstańcy styczniowi 1863 roku. Artykuł opisujący te przemyślenia znajduje się tutaj. Po upadku powstania styczniowego car podjął szereg działań aby ukarać powstańców. Stąd między innymi dokonał uwłaszczenia chłopów, tym samym spełniając obietnice przywódców powstania, spowodował spadek zainteresowania tej warstwy ruchami niepodległościowymi. Dodatkowo wprowadził obowiązujący urzędowy język rosyjski nawet w dokumentach kościelnych, zabrał prawa miejskie wielu miastom (tak pobliski Kurzelów zyskał status wiejski) dokonał konfiskaty majątków i deportował wielu Polaków w głąb Syberii. Weterani powstania byli prześladowani i nie mogli jawnie rozmawiać o powstaniu. Opracowali zatem tajny znak- figurka Jezusa z głową na lewym ramieniu. Oznaczali tak miejsca bitew, potyczek i spotkań.

Fakty historyczne

Teoria ta, zdaje się potwierdzać słuszność przekazów ustnych. Również fakty historyczne nie pozwalają poddać w wątpliwość teorii o kapliczce związanej z powstaniem, choć nie udało mi się znaleźć żadnych dowodów, na bitwę czy potyczkę w tym miejsceu. Należy jednak zauważyć, że w drugiej połowie czerwca 1863 roku  przebywał w Kluczewsku Józef Oksiński h. Oksza- major wojsk polskich w powstaniu styczniowym, naczelnik wojenny powiatu piotrkowskiego. Fakt obecności w Kluczewsku opisuje w swoim pamiętniku:

Jozefa Oxinskiego wspomnienia z powstania polskiego 1863/64. Książka ta dostępna jest w cyfrowej bibliotece Ziemi Łódzkiej, LINK.

Tam na stronie 271 wspomina tak:

Wcześniej, w 1863 roku, a dokładnie 30.03 Przebywał w Dobromierzu gdzie drugiego kwietnia wyruszył dalej przez Mrowinę, Bobrowniki na lewy brzeg Pilicy.

Krzyż na Osiedlu Łokietka to według podań ustnych miejsce,  prawdopodobnej potyczki podczas Powstania Styczniowego.

Wiadomo jest również, że w okolicach Oleszna walczył oddział Generała Mariana Langiewicza (1827-1887). Jego żołnierze pochowani są na pobliskim cmentarzu w Kurzelowie.

Ciekawy zbiegiem okoliczności jest fakt, że Matka Generała Langiewicza nazywała się Eleonora Kluczewska (1797-1861) i urodzona była w Zdunach powiat krotoszański, zaś sam Generał Langiewicz był drugim dyktatorem powstania.

Więcej o rodzinie Langiewicz można poczytać tutaj.

Otwartym pozostaje kwestia co upamiętnia krzyż na Osiedlu Łokietka i czemu dziś jest już tylko jeden obiekt, zamiast dwóch.